Chi Bảo: Làm từ thiện mà gây bất ổn xã hội thì nên dừng lại để nghỉ ngơi

Chi Bảo đã có những chia sẻ thẳng thắn với Thanh Niên về lùm xùm từ thiện của nghệ sĩ thời gian qua.

Chi Bảo nhấn mạnh rằng làm từ thiện mà tạo nên sự tranh cãi, nghi ngờ, thì tốt nhất nên dừng lại

FBNV

Ngày 17.9, trên trang Facebook cá nhân, Chi Bảo chia sẻ lại bài viết đăng tải cách đây một năm nói về trường hợp làm từ thiện, cứu trợ đồng bào miền Trung của ca sĩ Thủy Tiên. Trong đó anh viết: "Thủy Tiên kêu gọi giúp đỡ bà con vượt qua thiên tai với số tiền kỷ lục là hiếm có, là đáng quý. Bà con đã thương thì thương cho trót, nếu do quá trình đi làm từ thiện mà có sơ suất thì mong bà con bỏ qua, không trách móc hay giận hờn và cũng xin đừng yêu cầu phải minh bạch vì để đáp ứng điều này là rất khó, mất rất nhiều thời gian, công sức, tiền bạc...".

Thời điểm đó, bài viết của Chi Bảo nhận được sự đồng tình của nhiều khán giả. Tuy nhiên, status chia sẻ lại bài viết này thì nhận không ít phản đối, bất ngờ tạo nên cuộc tranh luận. Dưới phần bình luận, Chi Bảo nhấn mạnh: "Từ thiện không phải là lý do chính tạo nên niềm vui hay nỗi buồn của mình. Nên dừng hay làm cũng không ảnh hưởng đến nỗi buồn hay niềm vui cuộc sống. Nhưng nếu bạn để việc làm từ thiện chi phối đến hai điều ấy, thì bạn cần dừng lại để suy nghĩ. Có thể, trước giờ việc bạn làm, chỉ giống từ thiện".

Bày tỏ về quan điểm làm từ thiện sau 11 năm điều hành Quỹ Hiểu về trái tim, nam diễn viên Đồng tiền xương máu viết: "Dù mình có làm hay không làm từ thiện cũng không ảnh hưởng hay làm thay đổi được thế giới này. Đó là chưa nói đến có những việc thà không làm còn tốt hơn là làm. Vì làm từ thiện mà tạo nên sự tranh cãi, nghi ngờ, thì tốt nhất nên dừng lại, không phải vì mình không trung thực không minh bạch, mà để giúp người khác đừng tạo thêm nghiệp chướng vì lòng nghi ngờ, phán xét. Dằn lòng mình lại để tạo điều tốt hơn cho người khác. Nếu mình vẫn muốn làm điều mình cho là đúng, mặc thiên hạ dậy sóng, thì cũng được, nhưng để làm gì? Bởi, thế giới này vẫn thế nếu không có ta. Đợi đến khi trời yên biển lặng, ta lại ra khơi có muộn gì?".

Trò chuyện với Thanh Niên về những chia sẻ trên, Chi Bảo đã phân tích về vấn đề minh bạch từ vụ việc của Thủy Tiên. Theo cựu diễn viên, lý do anh viết dòng trạng thái vào năm trước bởi "đã suy đoán được những gì sẽ diễn ra sau này".

Làm từ thiện chuyên nghiệp và không chuyên nghiệp

Nam diễn viên Đồng tiền xương máu giải thích: “Tôi viết câu đó là để đỡ cho Thủy Tiên sau này vì kinh nghiệm 11 năm làm từ thiện của mình, tôi biết nó sẽ xảy ra như thế. Đi giải ngân tiền từ thiện khó lắm chứ không đơn giản. Mình cầm 1 tỉ đi trao cho người khác cũng sẽ tốn tiền, mà 177 tỉ nếu giải ngân cho đúng, cho đủ và hiệu quả thì tốn kinh phí bao nhiêu? Tôi tính kinh phí sơ sơ là 5%, luật cũng cho phép các quỹ dùng 5% cho phí quản lý. Bởi vì để giải ngân có hiệu quả thì phải có nhân sự theo dõi, giám sát, khảo sát, điều tra, thẩm định, báo cáo... Những thứ đó đều sẽ tốn tiền”.

Chi Bảo cho rằng minh bạch trong từ thiện có nhiều bước, mục đích quan trọng nhất khi làm từ thiện là phải hiệu quả, đúng đối tượng, đúng mục đích. Anh ví dụ nếu đối tượng của quỹ từ thiện là người nghèo, người làm từ thiện phải có xác minh của chính quyền địa phương. Bên cạnh đó, Chi Bảo cho rằng ở Việt Nam, từ thiện chia ra gồm chuyên nghiệp và không chuyên nghiệp, thường xuyên và không thường xuyên. Từ đó, việc minh bạch từ thiện cũng sẽ khác nhau.

“Hoạt động từ thiện ở Việt Nam chỉ có 20-30% là làm theo tổ chức, quy định của luật pháp thôi, còn lại là làm ngẫu hứng. Nếu làm ngẫu hứng thì không thể đem những tiêu chí, quy định của pháp luật áp dụng cho họ được. Ví dụ như Thủy Tiên hay nhiều nghệ sĩ, họ chỉ muốn xong đợt nào rồi thì thôi, vì đó không phải là công việc chính của người ta. Họ cũng không làm chuyên nghiệp, nếu mình đem những tiêu chí của việc làm từ thiện chuyên nghiệp và bắt họ minh bạch thì làm sao họ đáp ứng được. Họ đang làm nghiệp dư mà. Hãy thử nghĩ nếu ngày xưa đưa ra những yêu cầu đó cho Thủy Tiên trước khi gửi tiền nhờ làm từ thiện. Ví dụ nói cô ấy khi nhận tiền này phải làm những chuyện thế này, thế kia thì khác. Còn ngày xưa, thậm chí có rất nhiều người thấy Thủy Tiên đưa tiền mặt, phát thẳng như vậy họ thích. Thế tại sao bây giờ lại quay lại bảo phải chứng minh giấy tờ. Nếu đúng minh bạch thì cần phải có chữ ký của từng người nhận, và đi xác thực chữ ký đó có chính chủ không. Trong hoàn cảnh đó thì không thể làm được”, anh nêu quan điểm.

Từ phân tích đó, Chi Bảo thừa nhận bản thân anh làm từ thiện không bao giờ phát tiền. "Vì đưa tiền mặt mình không thể kiểm toán được. Làm sao mình xác nhận được 10 người đó mình đưa họ 500.000 đồng? Mình phải xác minh chữ ký của họ và họ đã nhận 500.000 đồng, như thế mới đúng. Nhưng làm sao xác minh chữ ký của hàng ngàn người đây, đó mới là điều quan trọng. Khi mình rút tiền ở ngân hàng, người ta có thể xác minh được nhưng làm sao mình chứng minh được số tiền này đi đến đúng đối tượng, đúng điều người ta yêu cầu. Không thể qua livestream, qua hình ảnh, qua clip được... Nếu nói để minh bạch thì không thể nào minh bạch nổi với cách như vừa rồi của Thủy Tiên. Đó là lý do tôi đã viết status đó cách đây một năm. Đừng bao giờ đòi hỏi minh bạch đúng nghĩa. Chúng ta phải hiểu được trong tình cảnh như thế, đang lúc như thế, mình đã ủng hộ như thế thì mình phải chấp nhận rủi ro là không được như mình mong muốn. Còn nếu Thủy Tiên làm sai, nếu Thủy Tiên có biển thủ, cái đó pháp luật xử lý. Nếu mình có bằng chứng thì có quyền thưa nhưng không thể yêu cầu người ta làm thế này, thế kia", anh nói thêm.

Đừng lo rằng nếu nghệ sĩ không làm từ thiện thì sẽ không ai làm

Dù cho rằng rất khó minh bạch từ thiện bằng sao kê, nhưng với Chi Bảo không có nghĩa là thu vào bao nhiêu chi ra thế nào cũng được. Anh nói: "Nếu anh nhận vào 5 đồng mà chi ra có 1 đồng là phạm pháp. Trên đời này có người tốt và người không tốt, lĩnh vực nào cũng có chứ không riêng gì từ thiện. Những điều người ta đang xôn xao, bàn tán vừa rồi có bằng chứng gì không. Trấn Thành dậy sóng thì anh ta cũng đã sao kê công khai, đến Công Vinh thì Công Vinh cũng đưa ra rồi. Nếu người nào làm không được, người ta không tồn tại đến bây giờ. Để đi đến giờ phút này, dù đúng hay sai cũng đã có sự góp sức của người ta trong đó. Tại sao lúc anh đưa tiền cho người ta, không yêu cầu rồi giờ lại đổ thừa. Người ta đi làm 10 chuyến từ thiện như thế, về báo cáo như thế không sao. Tại sao tự dưng giờ anh lại không chấp nhận nữa. Nếu thấy sai cứ nhờ pháp luật can thiệp xử lý, chuyện đó quá dễ".

Cũng trong chia sẻ, Chi Bảo cho rằng nếu làm từ thiện mà không có sự tính toán, chỉ làm theo cảm tính, tiền bạc cứ đem cho đi, hết năm này sang năm khác chưa chắc mang lại ích lợi cho xã hội. Nhiều người nghĩ rằng miễn là có giúp, có giúp còn hơn không, nhưng với nam diễn viên thì “quan điểm đó là sai lầm, đôi khi thà đừng làm còn tốt hơn làm”.

Anh phân tích thêm: "Việc từ thiện của Việt Nam khác trên thế giới nhiều lắm, khác về quan điểm, về văn hóa. Đối với nước ngoài, chuyện từ thiện là của chính phủ, người dân lập ra quỹ thường là để đi giúp nước khác. Chính vì thế ở nước người ta không có kiểu làm từ thiện như thế. Nước mình còn nghèo, còn nhiều thứ phải lo, mình không thể đem mô hình nào áp dụng vô hết. Thậm chí, nước ngoài còn xem làm từ thiện là một nghề. Tui trả lương cho anh rất cao và anh bằng cách nào đó làm nên những chương trình hay, để kêu gọi sự đóng góp càng nhiều và giúp được cho nhiều người. Họ sẽ trả lương cao để mình đủ sống và cống hiến hết lòng thì mới tốt. Còn ở Việt Nam, từ thiện là tự nguyện, tự giác và không có lương bổng, thế thì làm sao người ta làm. Họ làm trong một thời gian nào đó chứ không dồn hết tâm trí, sức lực và coi nó là công việc, trách nhiệm, bổn phận, dành hết thời gian cho nó".

Kết lại vấn đề, Chi Bảo khẳng định rằng nếu làm từ thiện mà tạo bất ổn cho xã hội thì nên dừng lại. Anh nhấn mạnh: “Với tôi, những người làm từ thiện mà đang tạo nên những vấn đề bất ổn xã hội thì nên dừng lại để nghỉ ngơi. Vẫn có nhiều cá nhân, tổ chức khác họ đang làm và làm tốt. Đó là quy luật xã hội, không ai trách ai cả. Còn những chuyện thuộc về dân sinh như lũ lụt, hạn hán, dịch bệnh, đó là trách nhiệm của nhà nước. Khả năng cá nhân của mình không đủ sức để làm được gì cả, mình chỉ phụ họa cho vui thôi... Đừng lo rằng nếu nghệ sĩ không kêu gọi từ thiện, không làm từ thiện thì sẽ không ai làm".